Als ondernemer krijg je regelmatig het advies om een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) te vragen, maar hoe werkt dat nou eigenlijk? Wanneer ben je verplicht om een VOG te vragen? Welke garanties biedt een VOG, wanneer heeft het meerwaarde en hoe regel je het? In dit artikel leggen we het uit!
Wanneer heb je een VOG nodig?
Voor steeds meer beroepen heb je een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) nodig. Werk je in jouw bedrijf bijvoorbeeld met kinderen, kwetsbare personen, grote sommen geld of vertrouwelijk informatie, dan doe je er goed aan om nieuwe medewerkers om een VOG te vragen. In sommige gevallen is het zelfs verplicht. Ook als bedrijf kan een van je ketelpartners jou om een VOG vragen. Daarnaast kan het zijn dat je een VOG nodig hebt voor bijvoorbeeld een vergunningsaanvraag, in een subsidietraject of als voorwaarde voor lidmaatschap van een vereniging.
Wat bewijs je met een VOG?
Met een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) bewijs je dat je gedrag in het verleden geen bezwaar vormt om in de toekomst bepaalde specifieke taken uit te voeren. Een VOG is dan ook geen algemene garantie dat iemand zich altijd voorbeeldig heeft gedragen. Bij de aanvraag wordt specifiek gekeken naar antecedenten die relevant zijn voor het werk dat iemand wil gaan doen. Zo kan iemand die in het verleden een vermogensdelict heeft gepleegd misschien best met kinderen werken. Voor een functie als bijvoorbeeld accountant of penningmeester zal hij of zij echter niet meer worden goedgekeurd.
Wanneer is een VOG verplicht?
Een VOG is voor steeds meer beroepen verplicht. Dit geldt in ieder geval voor beroepen waarbij je met kinderen werkt, bijvoorbeeld leerkracht of gastouder. Een VOG is ook verplicht voor beroepen waarbij integriteit een zwaarwegend onderdeel van het werk is. Denk daarbij aan advocaten en deurwaarders. Waar de VOG voor artsen al langer verplicht was, vallen ook andere functies in de langdurige zorg sinds 2016 onder deze plicht. Sinds 2017 zijn ook rij-instructeurs en rijschoolhouders verplicht om een VOG te overleggen. Voor veel ambtenaren en medewerkers in het veiligheidsdomein gelden sinds 2022 bijzondere regels. Hierop komen we later terug. De lijst met beroepen waarvoor een VOG verplicht is wordt regelmatig uitgebreid. Zorg dus dat je op de hoogte blijft van deze ontwikkelingen.
Wanneer is het niet verplicht, maar wel nuttig?
Een VOG is nuttig zodra de integriteit van je medewerker gewaarborgd moet worden. Dat geldt bijvoorbeeld als je medewerker veel bevoegdheden heeft binnen je bedrijf. Daarnaast is een VOG aan te raden voor elke functie waarbij iemand met grote sommen geld of waardevolle goederen werkt. Ook medewerkers die toegang hebben tot vitale infrastructuur op het gebied van water, energie of ICT moeten zorgvuldig worden gescreend. Hetzelfde geldt voor medewerkers die toegang hebben tot gevaarlijke stoffen. Ontstaat er een risico voor de samenleving als de medewerker misbruik maakt van zijn functie, dan is een VOG vrijwel altijd van meerwaarde.
VOG voor natuurlijk persoon of rechtspersoon?
Er zijn twee soorten VOG. Kijk dus goed welke jij in jouw situatie nodig hebt. Als werknemer heb je altijd een VOG NP nodig. Die VOG zegt iets over jou als natuurlijk persoon, een echt mens van vlees en bloed. Ook een rechtspersoon – bijvoorbeeld een B.V. of een stichting – moet soms een VOG aanvragen. Als rechtspersoon vraag je een VOG RP aan.
De VOG RP is niet alleen duurder om aan te vragen dan de VOG NP, de aanvraag is ook wat ingewikkelder. Heeft jouw organisatie bijvoorbeeld een complexe bestuursstructuur met veel bestuurders? Hou er rekening mee dat alle bestuurders het formulier B in moeten vullen en een kopie van hun legitimatiebewijs moeten verstrekken. Maak vooraf ruimte in je planning voor alle administratie die hierbij komt kijken.
Nieuw: de VOG Politiegegevens
Sinds 2022 is er naast de VOG NP en de VOG RP een nieuwe VOG in het leven geroepen. De VOG Politiegegevens (VOG P) is bedoeld voor opsporingsambtenaren en werknemers van bijvoorbeeld het Openbaar Ministerie, de gemeente of de Douane.
Kenmerkend voor de VOG P is dat er verder wordt gekeken dan veroordelingen. Waar een normale VOG alleen kan worden geweigerd op basis van juridische gegevens, kan de VOG P worden geweigerd op basis van enkel politiegegevens. Deze VOG kan al worden geweigerd als politiegegevens jou in verband brengen met criminele activiteiten.
Deze gang van zaken is enerzijds noodzakelijk, omdat de integriteit van deze medewerkers van doorslaggevend belang is voor onze samenleving. Anderzijds is het ook niet onomstreden, omdat de VOG Politiegegevens kan worden geweigerd zonder veroordeling, vervolging of gedegen onderzoek.
Hoe zet je een VOG-aanvraag klaar?
Niet alleen degene die een VOG nodig heeft, maar ook degene die een VOG eist heeft een belangrijke rol in de aanvraag. Als werkgever moet jij de VOG-aanvraag namelijk klaarzetten voor je beoogde medewerker. Op deze website lees je stap voor stap hoe je dat doet. Ook bij een schriftelijke VOG-aanvraag via de gemeente heeft degene die om een VOG vraagt een belangrijke rol. Kijk hier welke stappen je als werkgever moet doorlopen tijdens een schriftelijke aanvraag.
Wat kost een VOG-aanvraag?
Een digitale VOG-aanvraag die is klaargezet door de beoogd werkgever kost €33,85. Een papieren VOG-aanvraag via de gemeente kost €41,35. De VOG RP is zoals eerder vermeld aanzienlijk duurder. Voor deze aanvraag betaal je €207 aan leges. Als vrijwilliger kun je de VOG vaak kosteloos aanvragen.
Hoe controleer je een VOG op echtheid?
Documenten als een VOG zijn voor criminelen aantrekkelijk om te vervalsen. Om dit te voorkomen, zijn er in het document diverse echtheidskenmerken ingebouwd. Het document is voorzien van een watermerk en een hologram. Daarnaast bevat het document een aantal waarborgen die alleen onder een UV-lam zichtbaar zijn. Klik hier voor een voorbeeld-VOG met uitleg over de echtheidskenmerken.
Wat als mijn VOG wordt geweigerd?
Als je VOG wordt afgewezen, kun je daartegen bezwaar indienen. Op deze website lees je hoe je dat doet. Na het indienen van je bezwaar wordt je meestal opgeroepen voor een hoorzitting. Na deze hoorzitting krijg je binnen 12 weken te horen of de VOG alsnog wordt toegekend.