Interne criminaliteit: tips om de integriteit van je personeel te borgen

Je werknemers zijn het fundament onder je bedrijf en spelen een bepalende rol in je bedrijfsvoering. Van deze doorslaggevende rol kunnen ze echter ook misbruik maken, bijvoorbeeld door van je te stelen, te frauderen, of de deur van jouw bedrijf open te zetten voor ondermijnende activiteiten. Kortom: interne criminaliteit. Een zorgvuldig personeelsbeleid is dan ook een onmisbare peiler van veilig ondernemerschap.

Onze partners van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) ontwikkelden eerder de handreikingen “Interne Criminaliteit” en “Selecteren op Safe”. In deze handreikingen vind je waardevolle tips om de integriteit van je personeel te borgen.

Interne criminaliteit in je bedrijf

Interne criminaliteit kost ondernemers jaarlijks honderden miljoenen euro’s. Medewerkers stelen en frauderen, maar slaan bijvoorbeeld ook verboden goederen op in het bedrijf of spelen informatie door die het bedrijf kwetsbaar maakt voor ondermijning. Dit is levert niet alleen een kostenpost op, maar vaak ook spanningen binnen het team. Door veiligheidsaspecten mee te nemen in je personeelsbeleid, bewaak je de veiligheid en integriteit van jouw bedrijf.

Balans tussen controle en vertrouwen

Als ondernemer sta je voor een dilemma: je wilt je medewerkers controleren om jouw bedrijf veilig te houden, maar je wilt de basis van vertrouwen die je met je medewerkers hebt niet ondermijnen. Wantrouwen kan de sfeer in je bedrijf immers ook flink verzieken. Bovendien hebben verregaande controles ook een invloed op je bedrijfsvoering. We hebben het allemaal weleens meegemaakt: je staat aan de kassa en de medewerker heeft voor de kleinste wijziging in de transactie meteen een leidinggevende nodig. Totdat die er is, ligt helaas de hele kassa stil. Waar controle nodig is voor de veiligheid, is vertrouwen nodig voor efficiëntie. Balans is dan ook het toverwoord. Je hoeft medewerkers niet continu te controleren, maar ze moeten wel weten dat je ze regelmatig controleert.

Ontevreden medewerkers

Interne criminaliteit begint vaak bij ontevreden medewerkers die een excuus zien om te stelen of te frauderen. Mensen zien zichzelf namelijk zelden als de slechterik. Vraag jezelf dus af hoe je personeel dit wangedrag voor zichzelf goed zou praten en ondervang dit waar mogelijk. Tevreden werknemers gaan in de regel niet over tot diefstal of fraude. Helaas kun je niet iedereen tevreden houden. Niet elke werknemer heeft immers de meest realistische verwachtingen. Naast te investeren in de binding die je werknemers hebben met jou en je bedrijf, is het daarom ook belangrijk om verwachtingen te managen. Houd je werknemers bijvoorbeeld niet zomaar een wortel voor. Zeggen dat iemand promotie kan maken als hij extra hard werkt is een goede motivator. Als deze promotie ondanks het harde werk toch achterwege blijft, is dit echter een garantie voor rancune en het bijbehorende gedrag.

Signalen van interne criminaliteit

Als werkgever zijn er veel signalen die je op kunt pikken, maar ook veel signalen die je kunt missen. Ons belangrijkste advies is om te luisteren naar je intuïtie. Wanneer je bepaald gedrag als verdacht ervaart, zal dat vaak niet voor niets zijn. Zelfs als je ergens een slecht gevoel bij hebt, kan de drempel om daar werk van te maken nog steeds hoog liggen. Iemand beschuldigen doe je immers niet zomaar.De signalen zijn daarom een belangrijke houvast. Als werkgever weet je bijvoorbeeld wat jouw werknemer verdient. Past de levensstijl niet bij het salaris? Dan is er waarschijnlijk iets aan de hand. Daarnaast hoort er een alarmbel af te gaan als een medewerker rare handelingen uitvoert op de kassa. Denk daarbij aan veel wijzigingen, meer retouren dan normaal of opvallende kasverschillen. Ook een hoge derving – veel goederen die worden afgeschreven omdat ze beschadigd zijn – kan een signaal zijn dat er goederen worden verduistert.

Medewerkers controleren

Fouilleren mag je als ondernemer niet, maar dat betekent niet dat je je personeel niet mag controleren. Visiteren – de inhoud van jassen en tassen controleren – mag wel. Dit moet je echter wel opnemen in je huishoudelijk reglement. Het ophangen van beveiligingscamera’s is ingewikkelder. Dit mag alleen als je de noodzaak goed kunt onderbouwen. Lees voor meer informatie het artikel dat we schreven over de regels rondom camerabewaking.

Selecteren op Safe

Speciaal voor winkeliers die echt werk willen maken van hun personeelsbeleid, stelde het CCV de richtlijn “Selecteren op Safe” samen. Hierin lees je stap voor stap wat jij tijdens de selectieprocedure kunt doen om de integriteit van je personeel te borgen. Naast een overzicht van signalen waar je op kunt letten en vragen die je een sollicitant kunt stellen, biedt deze richtlijn een aantal scenario’s die je met de sollicitant kunt doorlopen.