Jaarlijks wordt er in Nederlandse coffeeshops voor grofweg 550 miljoen euro aan cannabis verkocht. Waar hasj vaak wordt gesmokkeld uit het buitenland, wordt wiet meestal hier in Nederland gekweekt. Duizenden panden als die van jou staan terwijl jij dit leest dan ook vol met hennepplanten. In dit hoofdstuk leggen we uit hoe je hennepkweek in jouw pand herkent.
Reëel risico
Waarschijnlijk wist je al dat er in Nederland veel cannabis wordt gekweekt. De duizenden kwekerijen die er jaarlijks worden opgerold zijn slechts het topje van de ijsberg. Netbeheerders schatten dat er in Nederland zo’n 30.000 hennepkwekerijen zijn, die samen meer stroom verbruiken dan alle huishoudens in Rotterdam. Dat zou betekenen dat er in Nederland ruim vier keer zoveel hennepkwekerijen als supermarkten zijn. Denk dus vooral niet dat het jou niet overkomt. Er is een reëel risico dat je hier als vastgoedondernemer mee te maken krijgt.
Voorbereiding ook strafbaar
Sinds 2019 is ook het treffen van voorbereidingshandelingen voor het kweken van cannabis strafbaar gesteld in de Opiumwet. In de praktijk betekent dit dat je geen goederen voorhanden mag hebben waarvan het aannemelijk is dat ze bestemd zijn voor het kweken van cannabis. Ook het Damoclesbeleid is hierop aangepast. Als deze goederen worden aangetroffen in een pand, kan de burgemeester overgaan tot een tijdelijke sluiting. Dat betekent echter niet dat iedere bloempot of elk flesje plantenvoeding ineens verdacht is.
Herkennen
In de volgende paragrafen beschrijven we wat jij tijdens je inspectie kunt zien, ruiken en horen als er in jouw pand hennep wordt gekweekt.
Zien: Gasontladingslampen
De lampen die een hennepkweker gebruikt zijn erg herkenbaar, zolang je weet waar je op moet letten. Voor de productie van cannabis worden twee soorten lampen gebruikt. Van oudsher gebruiken kwekers gasontladingslampen. Deze lampen zijn meestal 600 of 1000 watt, hebben een grotere fitting dan een normale lamp en hebben een balast – een speciaal apparaat – nodig om te werken.
Ook het licht van een gasontladingslamp is erg herkenbaar. Waar de lamp aan je plafond zo’n 500 tot 1000 lumen levert, kan een gasontladingslamp meer dan 120.000 lumen leveren. Vergeleken met bijvoorbeeld een zonnebank heeft dit licht een veel minder blauwe, meer oranje gloed. Zie je ontzagwekkend fel licht zoals je dat nooit van een normale lamp hebt zien komen, dan is dit voldoende signaal om een melding te maken.
Zien: Led-lampen
Net als consumenten gebruiken ook hennepkwekers steeds vaker LED-lampen. In plaats van grote gasontladingslampen zie je dan een paneel met honderden kleine lampjes. Deze lampen verbruiken minder energie en worden minder warm. Vooral dit laatste is belangrijk voor kwekers. Minder warmte betekent immers minder kans om ontdekt te worden. Veel kwekers gebruiken echter nog steeds de ouderwetse gasontladingslampen. Omdat er bij grotere kwekerijen meestal sprake is van stroomdiefstal, zijn de energiekosten voor de kweker niet zo belangrijk.
Zien: Plantenvoeding, bloempotten en potgrond
Ieder tuincentrum verkoopt plantenvoeding, daar is niets verdachts aan. Plantenvoeding wordt pas verdacht zodra het om onverklaarbaar grote hoeveelheden gaat. Normaal doe je met een klein flesje plantenvoeding al snel maanden. De aanwezigheid van plantenvoeding wordt dan ook een signaal zodra het om grote hoeveelheden gaat. Een jerrycan van 5 liter is al reden om alert te zijn. Zie je meerdere van deze jerrycans, dan is dit op zichzelf voldoende signaal om een melding te maken. Hetzelfde geldt voor bloempotten en zakken potgrond: eentje is nooit verdacht, tientallen zijn altijd verdacht. Stel jezelf steeds de vraag: “Is dit verklaarbaar voor normaal gebruik?” Is het antwoord nee, dan maak je een melding.
Zien en horen: Buisventilatoren
Het afzuigen van de vieze lucht is een belangrijk onderdeel van een hennepkwekerij. Luchtcirculatie is belangrijk voor de planten, maar ook om de temperatuur en luchtvochtigheid onder controle te houden. Vaak wordt alle lucht in een kweekruimte meerdere keren per uur ververst. Hennepkwekers gebruiken daarvoor grote buisventilatoren die honderden kubieke meters lucht per uur afvoeren. De aanwezigheid van grote buisventilatoren – dus niet het formaat dat je gebruikt om je toilet te ontluchten – is dan ook zeker een signaal waar je melding van moet maken.
Zien: Koolstoffilters
Een nog duidelijker signaal is de aanwezigheid van koolstoffilters. Deze filters worden aangesloten op de ventilator en filteren de geurdeeltjes uit de afgevoerde lucht. Zonder een koolstoffilter zou een hennepkwekerij vrijwel onmiddellijk worden ontdekt. De geur is immers herkenbaar, penetrant en van ver te ruiken. Als je een koolstoffilter ziet, is dat zonder meer aanleiding om een melding te maken.
Zien: Kweektenten
Om te voorkomen dat voorbijgangers een kwekerij meteen zien en ruiken, wordt cannabis gekweekt in een afgesloten ruimte. Voor grote kwekerijen passen kwekers vaak de hele ruimte aan, waarbij ze regelmatig flinke schade aanrichten aan het pand. Voor kleine en middelgrote kwekerijen maken ze vaak gebruik van zogenaamde kweektenten. Dit zijn rechthoekige tenten die specifiek zijn ontwikkeld om hennepplanten in te kweken. De aanwezigheid van een dergelijke kweektent duidt niet alleen op een hennepkwekerij, het is op zichzelf ook een strafbare voorbereidingshandeling. Zie je een kweektent, maar staan er geen planten in? Dan maak je alsnog altijd een melding.
Ruiken: Herkenbare geur
Bij het kweken van cannabis komt een sterke, herkenbare geur vrij. Dit ruikt echter niet hetzelfde als gedroogde cannabis of het roken van cannabis. De geur is vergelijkbaar, maar vaak nog wat scherper. Om te zorgen dat jij deze geur herkent als je het ruikt, zijn er speciale geurkaartjes ontwikkeld. Deze zijn verkrijgbaar bij de politie of je gemeente.
Horen: Signalen uit de buurt
De belangrijkste signalen die je kunt horen, zijn signalen uit de buurt. Als buren, omwonenden of andere alerte burgers bij jou aankloppen met zorgen of signalen, is het zaak dat je deze serieus neemt. Heb je het pand net een week geleden geïnspecteerd en komen daarna de signalen binnen, voer dan gerust nog een inspectie uit. Als je je inspecties met een vaste interval uitvoert – bijvoorbeeld elke drie maanden – kunnen criminelen daar omheen plannen. Ben dus niet te voorspelbaar. Zorg bovendien dat mensen je weten te vinden. Als ze zien dat er in of om jouw pand rare dingen gebeuren, moeten ze jou kunnen bereiken.
Samenvatting: Wanneer maak je een melding?
Je maakt in ieder geval altijd melding als:
- Je een actieve hennepkwekerij ontdekt
- Je lampen ziet die specifiek bedoeld zijn voor het kweken van hennep
- Je een kweektent ziet, met of zonder planten
- Je een koolstoffilter ziet
- Je grote buisventilatoren ziet en deze niet passen binnen de normale bedrijfsvoering
- Je onverklaarbaar grote hoeveelheden potgrond, bloempotten of plantenvoeding ziet